کسر میزان

میزان نما معادل نسبتی از گرد است که در یک میزان محصور شده است که معروف به کسر میزان (به انگلیسی: Time signature) است. اگر در تعریفی از میزان نما بگوییم عدد بالایی تعداد ضرب و عدد پایینی، واحد ضرب (نسبت آن به نت گرد) را نشان می‌دهد اشتباه است زیرا در میزانهای ترکیبی واحد ضرب با عدد پایینی یکی نیست برای نمونه در میزان ترکیبی ۶ روی ۸ که یک میزان دوضربی ترکیبی است، واحد ضرب سیاه نقطه دار است در واقع می‌شود گفت که صورت کسر تعداد ضرب یا کمیت ضرب و مخرج کسر کیفیت ضرب را نشان میدهد.

انواع کسر میزان

بسته به اینکه موسیقی یک ریتم ساده را دنبال کند یا تغییر ضرب‌های مختلفی را داشته باشد، گونه‌های مختلفی از کسر میزان وجود دارد. به‌طور کلی سه نوع میزان وجود دارد: ساده، ترکیبی و لنگ.

در میزان‌های ساده، کشش هر ضرب، یکی از شکل‌های سادهٔ نت هاست. مانند: سیاه، سفید، چنگ و غیره.

در میزان‌های ترکیبی، کشش هر ضرب، معادل یک نت نقطه دار است. مانند: سیاه نقطه دار یا سفید نقطه دار.

بیشتر بخوانید “کسر میزان”

پنج خط حامل

حامل عبارت است از تعدادی خطوط افقی و موازی، با فواصل مساوی که نت‌های موسیقی روی خطوط و بین خطوط و یک نُت بالای حامل و یک نُت پایینِ حامل نوشته می‌شوند. خطوط حامل از پایین به بالا شمرده می‌شوند. در پُرکاربردترین حالت، حامل از پنج خط تشکیل شده است. به‌وسیلهٔ حامل پنج خطی می‌توان تعداد یازده نُت را نشان داد که عبارتند از: پنج نُت در روی خطوط، چهار نُت میان خطوط، یک نُت در بالا (مماس با خط پنجم) و یک نُت در زیر حامل (مماس با خط یکم).^[۱] برای خواندن و تشخیص هر نت از نت دیگر از پنج خط حامل، در موسیقی استفاده می‌شود.

پنج خط حامل ۵ خط افقی موازی با فاصله‌های یکسان می‌باشد. نت‌ها می‌توانند روی این ۵ خط (۵ نت)، بین ۵ خط(۴ نت) که جمعا می‌توان ۹ نت روی پنج خط حامل و بین آن قرار داد. همچنین بالا یا پائین آن نیز با کمک نیم خط‌ها، می‌توان نتهای زیاد دیگری رسم کرد. پنج خط حامل همیشه از پائین به بالا خوانده و شمرده می‌شود. به جهت اینکه بتوان نت‌ها را روی پنج خط حامل خواند، نیاز به ابزاری داریم، که در اصطلاح موسیقی به آن کلید می‌گوئیم.

بیشتر بخوانید “پنج خط حامل”

گام کروماتیک

گام های کروماتیک از 12 نت که با فاصله نیم پرده از یکدیگر جدا شده اند ساخته شده اند. نیم پرده های تشکیل دهنده این نوع گام هم می تواند از نوع نیم پرده کروماتیک و هم از نوع نیم پرده دیاتونیک باشد.

جهت حرکت گام های کروماتیک هم می تواند رو به بالای خطوط حامل (بالارونده) و هم  رو به پایین خطوط حامل (پایین رونده) باشد. در گام های  بالارونده معمولا از علامت دیز برای ایجاد نیم پرده و در گام های پایین رونده معمولا از علامت بمل برای ایجاد نیم پرده استفاده می شود.

گام کروماتیک بر دو نوع است :

🔹 کروماتیک ملودیک: از یک نوت به نوت بعد (به فاصله یک پرده) ابتدا نیم پرده کروماتیک، سپس نیم پرده دیاتونیک می‌آید.

🔹 کروماتیک هارمونیک: از یک نوت به نوت بعد (به فاصله یک پرده) ابتدا نیم پرده دیاتونیک، سپس نیم پرده کروماتیک میآید.

بیشتر بخوانید “گام کروماتیک”

گام در موسیقی چیست ؟

موسیقی نیز مانند هر مهارت دیگری ، اصطاحات خاص خودش را دارد . برای افرادی که می خواهند در این عرصه قدم بگذارند شناخت و آشنایی با این اصطلاحات بسیار مهم است. گام درموسیقی نیز یکی ازاصلی ترین و پایه ای ترین اصطلاحاتی است که هر هنرجویی باید بداند.دراین مطلب شما را با این واژه مهم آشنا خواهیم کرد.

تئوری پایه ای گام

دانستن تئوری پایه ای گام هنرجو را در فهم مفاهیمی دیگر مانند آکورد نیز راهنمایی می کند. اصطلاح گام در موسیقی به معنی توالی پله پله ی نت ها، از یک نت مفروض تا اکتاو بعد آن نت است

در موسیقی کلاسیک گام‌ها با استفاده از نیم پرده‌ های متساوی (بر اساس اعتدال مساوی) تعریف می‌شوند و فواصل کوچکترازنیم‌پرده (یا ریزپرده) در گام‌ های موسیقی کلاسیک وجود ندارند. در موسیقی برخی مناطق دنیا، از جمله موسیقی سنتی ایرانی، ترکی و عربی فواصل کوچکتری نظیر ربع پرده نیزبه کار می‌روند.

بیشتر بخوانید “گام در موسیقی”