هرگاه دو نت متفاوت را اجرا کنیم ، یک نت زیرتر و یک نت بم تر خواهد بود.

به مقدار اختلاف زیر و بمی این دو نت ، فاصله می گوییم.

فاصله در موسیقی به دو صورت کمی و کیفی بررسی می شود ، در بررسی فاصله به صورت کمی از اعداد ترتیبی استفاده می کنیم (عدد ترتیبی: یکم ، دوم ، سوم و …)

برای شمارش فاصله به صورت ترتیبی از نت ابتدایی تا نت مقصد تمام نت ها شمرده می شوند. به عنوان مثال فرض کنید از شما پرسیده می شود فاصله نت فا تا سی چندم است ؟  شما باید از نت فا تا سی تمام نت ها را بشمارید تا به جواب برسید یعنی فا ، سل ، لا ، سی . بنابراین فاصله فا تا سی چهارم می باشد.

فاصله ساده و فاصله ترکیبی

هرگاه فاصله دو نت کمتر یا مساوی یک اکتاو باشد (یعنی از فاصله یکم تا هشتم) فاصله ساده می گوییم. و اگر فاصله از مرز یک اکتاو عبور کند ، فاصله را ترکیبی می گوییم.

به عنوان مثال نت ر (زیر خط 1 حامل) تا نت می (روی خط 1حامل) فاصله دوم است اما نت ر (زیر خط 1 حامل) تا نت می (بین خط 4 و 5 حامل) فاصله نهم می باشد. که در حالت اول فاصله ساده و در حالت دوم فاصله ترکیبی است.

بیشتر بخوانید ““فاصله” در موسیقی”

موتیف در موسیقی به کوچک‌ترین واحد دارای مفهوم در موسیقی گفته می شود. همان‌طور که در زبان ، هر جمله از چند کلمه تشکیل شده است، در موسیقی هم هر جمله از چند موتیف تشکیل شده است.

البته تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. مثلاً چندان مشخص نیست که موتیف در چه بازه‌ای از موسیقی قرار دارد. فرق موتیف با تم (زمینه)  در یک قطعه موسیقی این است که موتیف از تم کوتاه‌تر بوده و بخشی از آن به حساب می آید.

موتیف در موسیقی به طور معمول به عنوان کوچکترین زیر بخش یک تم (زمینه) یا عبارت که همچنان مشخصهٔ خودش به عنوان یک ایده موسیقایی را حفظ می‌کند، درنظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال در سمفونی پنجم بتهوون، یک فیگور چهار نوتی مهمترین موتیف اثر شده و از لحاظ هارمونی و ملودی گسترش داده شده تا تم اصلی موومان نخست فراهم شود.

بیشتر بخوانید “موتیف در موسیقی به چه معناست؟”