همه ما بارها هنگام خرید کالا یا دریافت خدمات با کلمه رایج گارانتی برخورد داشته و با معنای آن تا حدود زیادی آشنا هستیم اما طبیعی است که تعداد کمتری از ما با کلمه وارانتی سر و کار داشته و حتی اگر بارها نام آن را شنیده باشیم درباره تفاوت آن با گارانتی اطلاع دقیقی نداشته باشیم زیرا این واژه در ایران به ندرت استفاده می شود.

اگرچه هر دو واژه گارانتی (guaranty) و وارانتی (warranty) به ضمانت کالا یا خدمات اشاره کرده و برای اطمینان خاطر دادن کارخانه سازنده یا شرکت ارائه دهنده کالا به مشتری برای خرید امن و با کیفیت به کار می روند اما آیا تاکنون به این مسئله فکر کرده اید که چرا در کشورهای مختلف دنیا برخی فروشندگان تنها گارانتی کالا و برخی دیگر وارانتی یا هردوی آن را ارائه می دهند؟

وارانتی چیست؟

در فرهنگ لغت انگلیسی کلمه وارانتی (warranty) به ضمانت نامه کتبی گفته می شود که توسط کارخانه سازنده کالا یا ارائه دهنده خدمات به مشتری داده می شود و به موجب آن متعهد می گردد در صورت معیوب شدن کالا در بازه زمانی مشخص، کالا توسط فروشنده تعمیر یا جایگزین می شود اما امکان بازپس گیری پول توسط خریدار وجود ندارد.

به عبارت دیگر وارانتی یک تعهد رسمی است که به همراه محصول به مشتری ارائه می شود تا به او اطمینان کافی جهت تضمین کیفیت، طول عمر و عملکرد محصول مطابق با انتظاراتش داده شود.

وارانتی معمولا کتبی بوده و و از آن جا که به عنوان یک قرارداد حقوقی معتبر تلقی می شود در صورت نقض قرارداد توسط یکی از طرفین، طرف خسارت دیده می تواند به صورت قانونی ادعای خسارت کند، اگرچه نمی تواند قرارداد را به طور کامل فسخ کند.

به عنوان مثال شرکت A هنگام فروش کامپیوتر به مشتری تضمین داده که این کامپیوتر قادر به اجرای 100 برنامه در یک ساعت می باشد، اما خریدار پس از استفاده از کامپیوتر متوجه می شود حدود 95 برنامه در ساعت قابل اجرا می باشد. خریدار می تواند به یکی از دو صورت زیر از شرکت ادعای خسارت کند :

درخواست هزینه لازم برای ارتقا کامپیوتر و تامین انتظار خریدار
یا
جبران کاهش سود خریدار به خاطر این مسئله (اجرای 95 برنامه در ساعت)

با این حال خریدار طبق قرارداد وارانتی نمی تواند کامپیوتر را به شرکت مرجوع کرده و اصل پول خود را پس بگیرد.

گارانتی چیست؟

واژه گارانتی به معنای ضمانت و ضمانت کردن است که طی آن کارخانه سازنده یا ارائه دهنده کالا نسبت به خریدار درباره کیفیت یک کالای خاص ضمانت می دهد.

گارانتی اصطلاح جامع تر و رایج تری نسبت به وارانتی بوده و به دلیل تفاوت های موجود، مشتریان ارزش بیشتری برای آن قائل هستند.

در حقیقت طبق ضمانت گارانتی، فروشنده قول می دهد در صورتی که در بازه زمانی مشخص شده کالای مورد نظر دچار خرابی شود یا خریدار از خرید کالا ناراضی باشد می تواند نسبت به تعویض یا پس دادن کالا و دریافت پول کامل خود اقدام کند.

به عنوان مثال تصور کنید کالایی با گارانتی 5 ساله از کارخانه خریداری کرده اید، به این معنا که اگر در این مدت کالای مورد نظر عملکرد مورد انتظار را نداشته باشد یا مشکل فنی در اجزای داخلی اش رخ دهد (معمولا خدمات گارانتی شامل آسیب های خارجی به کالا نمی شود) در این صورت شرکت مورد نظر باید در این مورد پاسخگو باشد و کالا را جایگزین کرده یا کل پول دریافتی را به خریدار برگرداند.

شرایط مرجوع کردن کالا در گارانتی

1. اگر هنگام خرید، فروشنده به مشتری امکان بررسی دقیق کالا با مشخصات ذکر شده در کاتالوگ محصول را نداده باشد و مشتری بعد از خرید متوجه نقص یا عدم تطابق شود.

2. در صورتی که شرکت تولید کننده از تعمیر خرابی کالا یا محصول ارائه شده یا تامین قطعه مورد نیاز کالا ناتوان باشد.

3. زمانی که دستگاه یا کالای مورد نظر ایراد اساسی داشته و با تعمیرات جزئی نقص آن برطرف نشود.

نکته مهم هنگام مرجوع کردن کالای معیوب پس از خرید این است که خریدار بتواند فروشنده یا شرکت تولید کننده را توجیه کند که خرابی دستگاه ناشی از کیفیت نامطلوب بوده و نه استفاده نادرست از دستگاه.

تفاوت گارانتی و وارانتی

در کشورهای مختلف جهان وارانتی معمولا به صورت قرارداد کتبی ارائه می شود در حالی که گارانتی هم به صورت کتبی یا شفاهی قابل ارائه می باشد.

مدت زمان قید شده برای گارانتی معمولا کمتر از مدت زمان وارانتی می باشد. در عین حال گارانتی ممکن است محدودیت زمانی داشته یا نداشته باشد.

به عنوان مثال یک شرکت تولید کننده مواد غذایی ممکن است کیفیت محصولات بسته بندی شده خود را بدین صورت گارانتی کند که هر کس عطر یا طعم یا کیفیت کلی آن ماده غذایی را دوست ندارد تا قبل از پایان تاریخ انقضا می تواند پول پرداختی را پس بگیرد. اما از آن جایی که وارانتی یک قرارداد است اغلب اوقات بازه زمانی مشخصی برای آن ذکر می شود.

اگرچه قراردادهای کتبی معمولا رسمی تر از قراردادهای غیرکتبی است اما مردم ارزش بیشتری برای گارانتی قائل هستند زیرا گارانتی دست مشتری را باز گذاشته و علاوه بر امکان جایگزینی محصول با کالای مشابه، در صورت منصرف شدن مشتری پس از خرید امکان برگشت پول وجود دارد در حالی که وارانتی اغلب به تعمیر و نگهداری محصول در مدت خاصی اشاره می کند.

به عبارت دیگر اگر شما تلویزیونی با گارانتی یک ساله خریداری کنید در طول این مدت در صورت بروز مشکل یا نارضایتی از کیفیت آن، انتظار دارید شرکت سازنده نسبت به تعویض یا بازپس دادن کامل پول شما اقدام کند اما وارانتی یک ساله تنها تعویض یا تعمیر تلویزیون را در برمی گیرد.

وارانتی معمولا تا مدت زمان خاصی بعد از خرید محصول رایگان است (اگرچه گاهی هزینه آن را به عنوان بیمه به قیمت محصول اضافه می شود) و افرادی که تمایل دارند برای مدت زمان بیشتری از وارانتی محصول بهره مند شوند باید هزینه ای بابت آن بپردازند در حالی که گارانتی همواره رایگان است.

در بعضی منابع، ذکر شده وارانتی تنها توسط کارخانه سازنده کالا قابل ارائه است در حالی که گارانتی می تواند توسط شرکت های فروشنده محصول نیز ارائه شود.

وارانتی و گارانتی شامل توضیحات و نظرات اغراق آمیز فروشنده درباره محصول نمی باشند، مثلا فروشنده ای ادعا می کند کفشی که من می فروشم بهترین نوع کفش در جهان است! قانون این عبارات را تبلیغاتی در نظر می گیرد و تاثیری در ادعای خسارت بعدی ندارد.

در مواردی که خریدار از خدمات گارانتی و وارانتی همزمان بهره مند می شود در حقیقت شرکت تضمین می دهد در صورتی که طی مدت گارانتی، کالا دچار مشکل یا خرابی (ناشی از کیفیت نامطلوب کالا) شود امکان جایگزینی و یا مرجوع کردن کالا وجود دارد اما پس از اتمام این زمان، خریدار تا مدت معینی می تواند از خدمات وارانتی بهره مند شود به این معنا که در صورت بروز مشکل و خرابی امکان تعویض و تعمیر رایگان کالا وجود دارد و نه مرجوع کردن آن.

مثال مقایسه گارانتی و وارانتی در سطح جهان

یک فروشگاه بذر فروشی کشاورزی را در نظر بگیرید که همه محصولات خود را با گارانتی 14 روزه مرجوعی کالا که روی همه فاکتورهای خرید مشتریان چاپ کرده به فروش می رساند.

بنابراین اگر مشتری طی این مدت از محصول خریداری شده رضایت نداشته باشد و یا برنامه اش تغییر کرده باشد می تواند کل محصول خریداری شده را برگردانده و هزینه ای که بابت آن پرداخته را پس بگیرد بدون این که مورد مواخذه یا بازخواست فروشنده قرار بگیرد.

این گارانتی تنها یک مورد را در برنمی گیرد، زمانی که مشتری بعد از خرید مثلا بذر گوجه فرنگی به دلیل این که تا چند ماه بعد بذرها خوب رشد نکرده اند بخواهد پول خود را پس بگیرد.

همین فروشگاه تعدادی ماشین چمن زنی نیز دارد که گران ترین آن ها دارای وارانتی 2 ساله از کارخانه سازنده می باشد و در گارانتی دستگاه نیز ذکر شده که مشتری پس از خرید ماشین در صورتی که طی 14 روز آن را استفاده نکرده باشد می تواند دستگاه را مرجوع و پول پرداختی بابت خرید آن را بازپس بگیرد.

حال اگر خانمی دستگاه چمن زنی را خریداری و به مدت 6 ماه به خوبی از آن استفاده کند اما در ماه هفتم موتور دچار خرابی شده و کار نکند می تواند با شرکت سازنده تماس گرفته و درخواست تعمیر کند و شرکت طبق قرارداد وارانتی موظف است به آن رسیدگی کند.

اگر شرکت متوجه شود این خانم به دلیل استفاده نادرست باعث خرابی موتور دستگاه شده است در این صورت قرارداد وارانتی لغو شده و مشتری باید هزینه تعمیر را بپردازد.

مفهوم گارانتی و وارانتی در ایران

آن چه در این مقاله درباره آن صحبت کردیم مفاهیم دو واژه گارانتی و وارانتی در سطح بین المللی است در حالی که در ایران اصطلاح گارانتی معمولا به سرویس های خدماتی ارائه شده توسط فروشنده اطلاق می شود که این مفهوم در سراسر دنیا به نام وارانتی شناخته شده است.

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این که در برخی کشورها از جمله ایران، تولیدکنندگان برای جذب مشتری روی ضمانت گارانتی محصول تاکید زیادی می کنند در حالی که برای کاهش هزینه هایی که در صورت مرجوع کردن کالا برای شرکت به دنبال خواهد داشت اقدام به اضافه کردن بندهایی در ضمانت نامه می کنند که از آن جمله می توان به عبارت “استفاده نادرست از وسیله مورد معامله” اشاره کرد.

این گونه عبارات عملا دست خریدار را بسته به طوری که در نهایت قید گارانتی را خواهد زد. بنابراین توصیه می شود هنگام خرید به شرایطی که در ضمانت نامه گارانتی ذکر شده دقت کنید زیرا ممکن است روی تصمیم شما جهت خرید یا عدم خرید محصول یا کالا تاثیر بگذارد.

 

منبع :  coca.ir